Aktualnosci

Jak napisać biznesplan w 11 krokach – i czy zawsze warto?

Często słyszysz, że do otwarcia firmy musisz napisać biznesplan. Sprawdź, jak napisać biznesplan w 11 krokach. I zobacz, czy zawsze warto. Jaki cel ma pisanie biznesplanu? Powiesz, że ma ocenić opłacalność Twojego biznesu. To jest definicja. Natomiast realia są takie, że jest to dokument urzędowy potrzebny do tego, aby otrzymać dotację lub kredyt na otwarcie firmyBiznesplan dla przedsiębiorcy jest w tym przypadku tym, czym pisanie CV dla osoby szukającej pracy.

W artykule przeczytasz jak napisać biznesplan w 11 krokach, aby dostać pieniądze na biznes. Dowiesz się, z czego składa się biznesplan. Przekonasz się, dlaczego nie warto pisać biznesplanu jeśli nie starasz się o dotację lub kredyt i co wybrać zamiast biznesplanu.

Wskażę Ci punkty, z których powinien składać się biznesplan według Polskiej Fundacji Przedsiębiorczości. Ów wzór jest promowany przez polski rząd, a więc jest najlepszy do banku, urzędu pracy itp. Zatem po kolei, co powinno znaleźć się w biznesplanie.

1 KROK – Stwórz pismo przewodnie biznesplanu

Biznesplan powinien zaczynać się od pisma przewodniego. Jest to niejako streszczenie biznesplanu, dlatego warto je napisać na sam koniec. Jeśli napiszesz na 2 strony A4 to będzie w zupełności wystarczające. Co powinno znaleźć się w piśmie przewodnim? Przede wszystkim argumenty „za” Twoim biznesem. Masz w tym piśmie przekonać ludzi (a także siebie), że biznes Ci się powiedzie. Plan streszczenia może być taki:

Jeśli starasz się dotację lub kredyt, to pismo przewodnie jest obowiązkowe. Gdy piszesz biznesplan tylko dla siebie, to ten punkt możesz pominąć.

2 KROK – Zaprojektuj stronę tytułową

Na stronie tytułowej musisz zawrzeć tytuł biznesplanu, np. Biznesplan Zakładu Pogrzebowego „Magnolia”. Powinny znaleźć się tam również Twój adres i nr telefonu oraz data ukończenia planu. W lewym górnym rogu życzą sobie umieszczenia wersji planu, np. „wersja 1.0” a w stopce nazwy firmy. Oczywiście biznesplan ma mieć ponumerowane strony.

Jeśli Twój biznesplan ma być pismem urzędowym – zachowaj ład i porządek. Pisząc biznesplan dla własnych celów nie ma sensu zajmować się takimi sprawami.

3 KROK – Streść projektu biznesowy

Streszczenie powinno zapoznać urzędników/inwestorów z Twoim biznesplanem. Musisz ich tutaj zainteresować i zachęcić do zapoznania się z całym dokumentem. W streszczeniu napisz o:

W napisaniu pisma przewodniego biznesplanu pomogą Ci pytania, które warto sobie zadać:

To jest punkt, w którym powinieneś zainteresować inwestorów i urzędników. Zakładasz zakład pogrzebowy? To napisz, że za 3 lata planujesz ich mieć sześć w trzech różnych miastach. Napisz, że od zawsze fascynujesz się branżą funeralną, a po liceum gdy Twoi znajomi jeździli na wakacje, Ty pełen pasji pomagałeś grabarzowi kopać doły.

Opisując produkt, pisz o najnowszym zdobyczach techniki i myśli funeralnej. Opisując rynek napisz o dużym potencjale i starzejącym się społeczeństwie, klientów na pewno nie zabraknie.

Przesadziłem, ale celowo. Tak właśnie pisze się biznesplan pod urzędników. Lejesz wodę stosując branżowy język i wskazujesz na same plusy. Masz napisać swoją historię w ujęciu branży, którą chcesz się zająć. Ten, kto czyta streszczenie musi się Twoim pomysłem zainteresować i poczuć, że TAK! JEGO POMYSŁ MA PRZYSZŁOŚĆ, A ON JEST DO TEGO STWORZONY!

Pisząc baw się dobrze. Wiesz przecież, że jesteś dobry w tym co chcesz robić. Potrzebujesz tylko pieniędzy na start 🙂

4 KROK – Napisz spis treści biznesplanu

W tym miejscu umieszczasz spis rozdziałów i podrozdziałów biznesplanu. Spis treści biznesplanu powinien wyglądać w następujący sposób:

spis treści biznesplan

Jak widzisz po spisie treści, przed Tobą sporo pracy! Napracujesz się pisząc elaborat, a po zaoferowaniu produktu może się okazać, że rynek go nie przyjmie. Powyższe punkty są ważne, ale nie są konieczne aby sprawdzić, czy Twój produkt/usługa będzie się sprzedawać! Dlatego tak bardzo namawiam to przetestowania biznesu.

Jeśli nie starasz się o dotację lub kredyt, to polecam ograniczyć się do punktów 3, 4 i 5. Plan sprzedaży i marketingu i plan finansowy będą wystarczające, aby ruszyć z testowaniem.

PISANIE BIZNESPLANU WŁAŚCIWEGO – KOLEJNE 7 KROKÓW

Na pytanie jak napisać biznesplan odpowiedzi jest co najmniej kilka. Ja przedstawiam odpowiedź zgodną z założeniami Polskiej Fundacji Przedsiębiorczości. Mamy już za sobą:

Przechodzimy do pisania właściwego, szczegółowego biznesplanu. Prawdziwa praca rozpocznie się teraz.

5 KROK – Scharakteryzuj firmę i branżę

Zaczynamy od scharakteryzowania firmy. Jest to część opisowa, w której warto ująć takie aspekty działalności jak historia firmy, wizja i misja oraz opis branży.

5a. Historia i obecna sytuacja firmy

Na pierwszy ogień idzie historia i obecna sytuacja firmy. Opisz tutaj krótko historię Twojej firmy i jej obecny status. Uwaga: ten punkt dotyczy istniejącej firmy. Jeśli zakładasz nowy interes, to zacznij od podpunktu drugiego, lub napisz tutaj to, co już udało Ci się zrobić. Być może posiadasz lokum, doświadczenie w pracy zawodowej w branży? Wszystko to opisz.

5b. Wizja, misja i cele do osiągnięcia

Drugi podpunkt to wizja, misja i cele do osiągnięcia:

5c. Charakterystyka branży

Trzeci podpunkt to charakterystyka branży. Opisz w tym miejscu swoich konkurentów, podaj ich wielkości sprzedaży i odnieś do całej branży. Ponadto opisz swój produkt. Jakie potrzeby spełnia, dobre i słabe strony, cechy które pozwolą przewyższyć konkurencje.

5d. Analiza strategiczna SWOT

Czwarty podpunkt to analiza strategiczna SWOT. Temat przerabiany począwszy od lekcji przedsiębiorczości w szkole średniej aż po studia. Należy tutaj podać silne i słabe strony firmy, oraz szanse i zagrożenia płynące z zewnątrz. Na końcu należy opisać pozycję strategiczną firmy. Pozycja strategiczna to wynik oddziaływania słabych i mocnych stron oraz szans i zagrożeń na możliwość powodzenia celów firmy.

6 KROK – Opisz inwestycję

Punkt istotny wyłącznie w momencie starania się o finansowanie zewnętrzne.

6a. Zakres inwestycji

Pierwszy podpunkt to zakres inwestycji. Musisz scharakteryzować tutaj planowaną inwestycję. Opisać na co wydasz pieniądze. Określ procentowo, na co wydasz całą kwotę, którą będziesz dysponował.

6b. Źródła finansowania

Drugi podpunkt to źródła finansowania, czyli określenie ile własnych pieniędzy wydasz na inwestycję a ile potrzebujesz z zewnątrz. Rozważ tutaj możliwość kredytu, leasingu, pożyczki, dotacji i dzierżawy.

7 KROK – Określ plan sprzedaży i marketingu

7a. Opis produktu lub usługi

Pierwszy podpunkt do opisania to oferowany produkt lub usługa. W tym miejscu musisz wskazać na unikalne cechy produktu lub usługi, napisać na jakim etapie rozwoju jest produkt i dołączyć fotografię (o ile to możliwe). Opisz swój produkt najdokładniej jak potrafisz. Pomogą Ci w tym pytania, które warto sobie zadać:

7b. Analiza rynku

Drugi podpunkt to analiza rynku. W omawianym wzorcu PFP napisano, że analiza rynku ma „przekonać odbiorców biznesplanu że rozumiesz rynek i będziesz w stanie konkurować produktem”. Jest to idealne zobrazowanie, w jakim celu pisze się biznesplan.

Analiza rynku jest bardzo potrzebna, ale nie wykonuje się jej po to, aby kogoś przekonać, ale po to, aby dowiedzieć się czy Twój biznes ma sens! Tymczasem w biznesplanie nawet jeśli po analizie okaże się, że Twój biznes sensu nie ma, to wystarczy tę analizę dobrze ubrać w słowa i jest szansa, że urzędnicy ją „kupią”.

Rynek analizujesz sprawdzając dane GUS-u, newsy portali branżowych, szukając w internecie informacji o Twoich konkurentach i wychodząc w teren. W terenie rozmawiasz z potencjalnymi klientami, badasz ich opinie i zapotrzebowanie na Twój produkt.

Zawrzyj w tym podpunkcie takie aspekty jak:

Prognozę na najbliższy rok zaprezentuj w tabelce w układzie miesięcznym. Opisz założenia jakie przyjąłeś opracowując prognozę, czyli uzasadnij skąd wziąłeś sprzedaż trumien na poziomie 50 miesięcznie, a nie na przykład 10.

7c. Strategia marketingowa

Trzeci podpunkt to strategia marketingowa. Jest to jeden z najważniejszych punktów w całym biznesplanie. Tutaj określisz przedstawienie produktu, jego cenę, sposoby dotarcia do klienta. Podstawowe pytanie brzmi: co musisz zrobić aby osiągnąć planowaną sprzedaż? Żeby na to pytanie odpowiedzieć, musisz znać planowaną sprzedaż. W jej ustaleniu pomoże określenie celów marketingowych:

Gdy znasz już swoje cele, możesz określać sposoby ich osiągnięcia. W tym celu określ strategie marketingowe:

  1. Strategia produktu – co będzie wyróżniało produkt spośród innych oferowanych na rynku? Jakie niezaspokojone potrzeby będzie spełniał?
  2. Strategia cen – w jaki sposób będziesz kształtował cenę produktu? Czy będzie to na podstawie cen oferowanych przez konkurencję? Zrobisz ceny wyższe i będziesz pozycjonował się na jakości, czy może niższe i pójdziesz na ilość?
  3. Strategia dystrybucji – gdzie będziesz oferował produkt/usługę? Otwierając lokal gastronomiczny będziesz sprzedawał tylko na miejscu, czy pójdziesz w dostawę do domu? Czy w związku z tym skorzystasz z samochodu, roweru a może outscorcingu?
  4. Strategia promocji – w jaki sposób będziesz reklamował swój biznes? Wykorzystasz reklamę outdoorową, internet a może radio? Kiedy to zrobisz, w jakich mediach i ile to będzie kosztowało?

Pomocne w napisaniu strategii marketingowej będą poniższe pytania:

Strategia marketingowa to ważny element biznesplanu. Wybór odpowiednich sposobów promocji to ważne zadanie na każdym etapie prowadzenia biznesu.

8 KROK – Zbuduj plan zarządzania i działania

8a. Opis działalności

Pierwszy podpunkt to opis działalności. Opisz tutaj lokalizację, maszyny i wyposażenie konieczne do prowadzenia firmy, kapitał ludzki, wymogi formalno-prawne oraz plan i koszty produkcji. Zwłaszcza ta ostatnia sprawa jest ważna, aby zbadać jaka wartość sprzedaży jest konieczna by pokryć koszty.

8b. Zarządzanie firmą

Drugi podpunkt mówi o zarządzaniu firmą. Napisz kto jest i za co odpowiedzialny i jakie ma kwalifikacje. W załączniku warto dołączyć CV. Tutaj jest również miejsce na wymienienie Twoich kontrahentów, w tym osób z którymi współpracujesz: księgowość, pomoc prawna, usługi bankowe i inne.

W kwestii księgowości możesz rozważyć nawiązanie współpracy z internetowym biurem rachunkowym. W pakiecie z księgowością oferują dużo innych usług. Oferty księgowości internetowej znajdziesz na podstronie narzędzia dla przedsiębiorcy (patrz menu główne). Możesz też wybrać księgowego stacjonarnie i skorzystać z inFakt – narzędzia do wystawiania faktur i rachunków online.

8c. Harmonogram działań

Ostatni podpunkt to harmonogram działań. Spisz wszystkie czynności, jakie należy wykonać w związku z realizacją przedsięwzięcia uwzględniając termin rozpoczęcia, czas trwania i termin zakończenia. Pierwszy rok w ujęciu miesięcznym, kolejne – w kwartalnym.

9 KROK – Stwórz plan finansowy

Bez wątpienia plan finansowy jest najważniejszą częścią biznesplanu. Biznesplan bez planu finansowego nie istnieje. Koniecznie opisz w tym miejscu koszty i przychody firmy, umiejscowione w czasie. Jest to dokument istotny dla potencjalnych inwestorów, ale przede wszystkim dla Ciebie. Na jego podstawie przekonasz się, czy Twój biznes ma szanse powodzenia.

9a. Nakłady inwestycyjne i źródła finansowania

Pierwszy podpunkt to nakłady inwestycyjne i źródła finansowania. Robisz tabelkę w której zapisujesz w układzie miesięcznym co i kiedy kupisz. Pod nią podajesz źródła finansowania, np. kredyt, dotacja – także w układzie miesięcznym z kwotą i terminem. Jest to w zasadzie powtórzenie punktu 2, z tym wyjątkiem, że nie możesz go pominąć.

9b. Dane finansowe

Drugi punkt to aktualne dane finansowe. Dotyczy tylko istniejących firm. Należy w tym punkcie dołączyć sprawozdanie finansowe.

9c. Prognozy finansowe

Trzeci punkt to prognozy finansowe. Na podstawie wykonanej dwa punkty wyżej analizy rynku a także opisu kosztów działalności, musisz podłożyć te dane pod wskaźniki i sprawdzić jak sobie poradzą. W tym celu możesz sporządzić:

  1. rachunek zysków i strat –  musisz oprzeć o prognozowaną wielkość sprzedaży i kosztów w ujęciu miesięcznym,
  2. Przepływy pieniężne (cash flow) – pokazują wszystkie uzyskiwane wpływy (prognozowane rzecz jasna) i ponoszone wydatki (surowce, produkty, usługi, media) w danym czasie.
  3. Bilans – określasz aktywa (urządzenia, zapasy, wyposażenie, gotówka) i ich wysokość, potrzebne do prowadzenia biznesu. A także pasywa, czyli sposób w jaki je sfinansujesz (kredyt, pożyczka, dotacja, środki własne, zobowiązania u dostawców, leasing itp.). Bilans określi kondycję finansową firmy.
  4. Punkt rentowności BEP – określa, jaki musi być poziom sprzedaży aby pokryć wszystkie koszty. Czyli ile musisz sprzedać aby „wyjść na zero”.
  5. Analiza wskaźnikowa – wskaźniki są często analizowane przez banki udzielające kredytów. Pod wskaźniki podkłada się dane z rachunku zysków i strat oraz z bilansu. Mogą to być wskaźniki płynności finansowej (wskaźnik płynności bieżącej), sprawności działania (wskaźnik rotacji zasobów, wskaźnik rotacji zobowiązań), rentowności (wskaźnik rentowności brutto) i zadłużenia (wskaźnik zadłużenia kapitału własnego).
  6. Ocena efektywności – tylko dla inwestycji. Obliczenia NPV (wartość zaktualizowana netto) i IRR (wewnętrzna stopa zwrotu) wykonuje się w Excelu, gdzie są dostępne te funkcje.

Pytania, które warto sobie zadań na etapie podsumowania planu finansowego:

Nie zmyślaj w planie finansowym. Stworzenie fantazji świetnego biznesu odbije się czkawką, rzeczywistość szybko weryfikuje zbyt optymistyczne plany. Plan finansowy musi być napisany rzetelnie i jak najbardziej zgodnie z przeprowadzonymi badaniami. Oszacowanie wartości sprzedaży to najważniejszy etap przy budowie planu finansowego.

10 KROK – Napisz podsumowanie i oceń ryzyko

Pisząc wprost, jest to miejsce na lanie wody przed inwestorami lub urzędnikami. Podsumowujesz biznesplan pisząc, że Twoje założenia biznesowe bardzo dobrze rokują. Przeprowadzone badania potwierdzają, że istnieje duże zapotrzebowanie na Twój produkt. Z kolei wyliczenia dają realny obraz tego, że biznes się opłaci, a Ty już za rok wykażesz zyski. W skrócie, że jesteś skazany na sukces 😉

11 KROK – Skompletuj załączniki

Zamieść tutaj harmonogram, badania rynku, CV i ew. fotografie lub grafiki. Szczególnie istotny jest harmonogram, który powinien być klamrą całego biznesplanu. Zamieść w nim terminy rozpoczęcia i zakończenia poszczególnych prac: remontów, wyposażenia, tworzenia, dystrybucji.

JAK PORADZIĆ SOBIE Z PISANIEM BIZNESPLANU?

Broń Boże nie pisz biznesplanu na papierze! No chyba, że używasz kalki 😉 O wiele łatwiej jest poprawiać biznesplan pisany na komputerze. Wiele osób lubi pisać na brudno, odręcznie. Nie mniej potem należy obowiązkowo przenieść treść do dokumentu na komputerze.

Biznesplan warto pisać ciągle, bez przerw. Niech to będzie Twoje zapoznanie się z tematem, branżą, usystematyzowanie wiedzy i zapisanie jej na papierze. Pamiętaj, że o wiele łatwiej prowadzi się biznes, gdy masz jakiś punkt odniesienia – harmonogram, wizję, misję i cele. Pisanie biznesplanu powinno być dla Ciebie ciekawą przygodą – wszak opisujesz swój biznes!

BIZNESPLAN – CZY WARTO GO PISAĆ?

Firma ma produkować produkty lub świadczyć usługi, na które jest zapotrzebowanie w społeczeństwie. Jeśli nie ma nabywców, to bez względu na treść biznesplanu, Twoja firma padnie.

Dawniej osoby, które znajdowały niezaspokojoną potrzebę, nie pisali żadnego biznesplanu, tylko tę potrzebę realizowali. Jeśli zapotrzebowanie spadło lub poziom usług okazał się marny, to taka osoba znajdowała sobie inne zajęcie. Tak długo TESTOWAŁA biznes, aż w końcu znalazła swoją niszę. Dlaczego o tym piszę? Ponieważ są alternatywy dla wielostronicowego i rozbudowanego biznesplanu.

CO ZAMIAST BIZNESPLANU?

Alternatywą dla rozbudowanego Biznesplanu jest prosty Test-biznes. Czyli przetestowanie pomysłu w warunkach rynkowych. Testowanie jest zalecane przede wszystkim biznesom internetowym, ale pojawiają się coraz to nowe narzędzia które można wykorzystać do testowania każdego rodzaju biznesu.

Coraz częściej biznes otwierają studenci. Specjalnie dla nich jest artykuł Założenie firmy przez studenta i ucznia. Zobacz jak w 60 minut otworzyć firmę na studiach.

1. Metoda Lean startup

Amerykańska metoda testowania biznesu to ostatni „krzyk mody”. Przynajmniej w Polsce, bo a zachodzie rozpowszechniana od 2008 roku. Metoda Lean Startup idealnie sprawdzi się zamiast biznesplanu. Oparta na eksperymentowaniu z produktem/usługą. Tworzy się tzw. MVP, czyli produkt o minimalnej funkcjonalności gotowy do wejścia na rynek.

Na przykład zamiast tworzyć sklep internetowy z obuwiem i kupować całe zatowarowanie, udajesz się do sklepu stacjonarnego. Robisz zdjęcia butów, umieszczasz na stronie i sprawdzasz jaki jest popyt. Jak się sprzeda – kupujesz buty w sklepie i wysyłasz kupującemu. Cel jest taki, aby eksperymentować z produktem i przetestować zapotrzebowanie bez konieczności ponoszenia ogromnych kosztów początkowych.

2. Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości

Inkubatory Przedsiębiorczości są idealne do testowania biznesu, gdy nie wiesz czy opłaca się zakładać firmę. Na pewno się nie opłaca, dopóki nie wiesz czy będziesz miał nabywców na swoje produkty/usługi.

3. Działalność nierejestrowana

To póki co najlepszy sposób sprawdzenia, czy biznes okaże się sukcesem. Państwo polskie poszło po rozum do głowy i wprowadziło tzw. działalność nierejestrowaną. Oczywiście ma wiele ograniczeń, ale przynajmniej możesz przetestować biznes bez obawy o Urząd Skarbowy, ZUS i inne państwowe kontrole. Z tematem działalności nierejestrowej zapoznasz się w artykule o prowadzeniu działalności bez zakładania firmy.

BIZNESPLAN – PYTANIA I ODPOWIEDZI

1. Ile kosztuje biznesplan?

Koszt napisania biznesplanu pod dotację to ok. 800 zł, ale dostępne są również szablony za kilkadziesiąt złotych, które można kupić i edytować.

2. Ile stron powinien mieć biznesplan?

Biznesplan powinien mieć co najmniej kilkanaście stron. Z reguły jest to od 13 do 40 stron w zależności od wymagań i celu, w jakim piszesz biznesplan.

3. Ile czasu zajmuje pisanie biznesplanu?

Napisanie biznesplanu zajmuje od kilku do kilkudziesięciu godzin. Wszystko zależy od liczby oferowanych produktów i stopnia skomplikowania projektu biznesowego.

4. Po co pisać biznesplan?

Biznesplan ma za zadanie sprawdzić, czy przedsięwzięcie biznesowe ma rację bytu. Odpowiada na pytanie, czy podjęcie działalności będzie opłacalne dla przedsiębiorcy.

BIZNESPLAN DO BANKU I URZĘDU PRACY

Urzędnicy nie mają zielonego pojęcia o biznesie, dlatego dobrze napisany biznesplan pozwoli Ci otrzymać pieniądze na takie cuda, jak budowanie domków z piasku czy portal internetowy dla kotów. Dla urzędnika liczby odgrywają najmniejszą rolę i bynajmniej nie jest to moja opinia, ale wniosek po analizie starania się o dotacje z Urzędu Pracy.

Średnie pojęcie o biznesie mają również pracownicy banków, ale oni przynajmniej operują na liczbach. Jeśli wskaźnik opłacalności będzie korzystny, to Twój biznesplan wygra i otrzymasz kredyt na inwestycję lub rozpoczęcie działalności.

Biznesplan możesz napisać samemu lub skorzystać z usług profesjonalistów. Druga opcja wiąże się oczywiście z kosztami, ale masz wówczas większą szansę, że biznesplan zostanie przyjęty przez urzędników.

Źródło: https://www.niepoddawajsie.pl/